ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಅಥವಾ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು. ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳೇನು? ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ನಿರ್ವಹಣೆ. ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಗೆ (ಸೆರೆಬ್ರೊವಾಸ್ಕುಲರ್ ಆಕ್ಸಿಡೆಂಟ್ – CVA), ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಘಾತ ಅಥವಾ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಎಂದು ಕರೆಯುತೇವೆ. ಮೆದುಳಿನಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿ ಉಂಟಾದಾಗ ಪಕ್ಷಘಾತ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.
ಇದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧಗಳಿವೆ:
• ಇಸ್ಕೆಮಿಕ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್: ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ರೀತಿಯ ಪಕ್ಷಘಾತ. ಸುಮಾರು 87% ಪಕ್ಷಘಾತ ಸಮಸ್ಯೆ ಇಸ್ಕೆಮಿಕ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಮೆದುಳಿನ ರಕ್ತನಾಳಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆಯಿಂದ (ಥ್ರಂಬಸ್) ಅಥವಾ ದೇಹದ ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಗದಿಂದ ರಕ್ತದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸಿ ಬಂದು (ಎಂಬೋಲಸ್) ಮೆದುಳಿನಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿ ಪಡಿಸಬಹುದು. ರಕ್ತದ ಹರಿವಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಮೆದುಳಿಗೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು ದೊರಕದಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಹಾನಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• ಹೆಮರಾಜಿಕ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್: ಮೆದುಳಿನಲ್ಲಿನ ರಕ್ತನಾಳವು ಛಿದ್ರಗೊಂಡಾಗ ಅಥವಾ ಸೋರಿಕೆಯಾದಾಗ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೆದುಳಿನೊಳಗೆ ಅಥವಾ ಅದರ ಸುತ್ತಲೂ ರಕ್ತಸ್ರಾವವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಪರೂಪದ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ:
• ರಕ್ತದೊತ್ತಡವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿ: ರಕ್ತದೊತ್ತಡವು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶ. ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡವು ಮೆದುಳು ಸೇರಿದಂತೆ ದೇಹದಾದ್ಯಂತ ರಕ್ತನಾಳಗಳ ಮೇಲೆ ಅತಿಯಾದ ಒತ್ತಡ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಇದು ರಕ್ತನಾಳವನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅಧಿಕ ರಕ್ತದ ಒತ್ತಡ ಅಪಧಮನಿಕಾಠಿಣ್ಯಕ್ಕೆ(ರಕ್ತನಾಳಗಳ ಒಳಗೆ ಕೊಬ್ಬಿನ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು / ಪ್ಲೇಕ್ಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ) ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ . ಈ ಪ್ಲೇಕ್ಗಳು ರಕ್ತನಾಳಗಳನ್ನು ಸಂಕುಚಿತಗೊಳಿಸಿ, ರಕ್ತ ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ರಕ್ತದ ಕೊರತೆ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡವು ರಕ್ತನಾಳವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವು ಒಡೆದು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡವು ಮಧುಮೇಹ ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ಕೊಲೆಸ್ಟ್ರಾಲ್ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿನ ಇತರ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ರಕ್ತದೊತ್ತಡವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಬದಲಾವಣೆ ಅಥವಾ ವೈದ್ಯರ ಸಲಹೆಯಂತೆ ಔಷಧಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸರಿಯಾದ ಬಿಪಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಇದಲ್ಲದೆ, ವೈದ್ಯರ ಸಲಹೆಯಿಲ್ಲದೆ ರಕ್ತದೊತ್ತಡದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಡೋಸೇಜ್ ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯಕಾರಿ. ರಕ್ತದೊತ್ತಡದ ಮಾತ್ರೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವವರಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸ್ವಯಂ-ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಡಿ.
• ಜೀವನ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಪಾಡು: ಮಾನವ ದೇಹ ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಉತ್ತಮ ನಿದ್ರೆ ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲು ದಿನಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ 6-8 ಗಂಟೆಗಳ ನಿದ್ರೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.
• ದೈಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ: ಜಡ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ಸಹ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶ. ವ್ಯಾಯಾಮವು ಆರೋಗ್ಯಕರ ತೂಕವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ರಕ್ತದೊತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೃದಯರಕ್ತನಾಳದ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ.
• ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರ: ಆಹಾರದ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣದ ನಡುವೆ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್, ಫೈಬರ್, ಪ್ರೊಟೀನ್, ಜೀವಸತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳು ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುವ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಬೇಕು. ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು, ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವುದರಿಂದ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸ್ಯಾಚುರೇಟೆಡ್ ಕೊಬ್ಬುಗಳು, ಸೋಡಿಯಂ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹಾರಗಳ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಿ.
• ನಿರ್ವಿಶೀಕರಣ: ರಕ್ತದಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಮಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಸರಿಯಾದ ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆ ಮತ್ತು ಮಲವಿಸರ್ಜನೆ ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಇದು ರಕ್ತದೊತ್ತಡವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಒತ್ತಡ ನಿವಾರಣೆ: ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಅಥವಾ ಧ್ಯಾನದ ಮೂಲಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿ.
• ಮಧುಮೇಹವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ, ಧೂಮಪಾನ ಮತ್ತು ಮದ್ಯಪಾನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ.
ಚಿಕಿತ್ಸೆ – ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ನಿರ್ವಹಣೆ
ಆಯುರ್ವೇದವು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಎಲ್ಲ ರೋಗಗಳ ಮೂಲ ವೇಗರೋಧ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ರೋಗಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು:
“रोगा: सर्वेपि जायन्ते वेगोदीरण धारण। “
ರೋಗಾ: ಸರ್ವೇಪಿ ಜಾಯಂತೇ ವೇಗೂದೀರಣ ಧಾರಣೈ
• ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕರೆಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಬಾರದು. ಎಂದರೆ – ಹಸಿವು, ಬಾಯಾರಿಕೆ, ನಿದ್ರೆ, ವಿಶ್ರಾಂತಿ, ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆ, ಮಲವಿಸರ್ಜನೆ, ಬಿಕ್ಕಳಿಸುವಿಕೆ, ಅಳುವುದು ಮತ್ತು ನಗು ಈ ದೈಹಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಮುಂದುವರಿಸಬೇಕು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವುದು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮವಾಗಬಹುದು.
• ಕೇವಲ ಮನರಂಜನೆಗಾಗಿ ಅಥವಾ ಇತರರನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಸಿವಿಲ್ಲದಿರುವಾಗ ತಿನ್ನುವುದು, ಬಾಯಾರಿಕೆ ಇಲ್ಲದೆ ಕುಡಿಯುವುದನ್ನು ಮಾಡಬೇಡಿ . ಅಂತಹ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಅನಗತ್ಯ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಮೆದುಳಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.
ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಆಯುರ್ವೇದ ದಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಣೆ
• ಧಾರಾ: ಔಷಧೀಯ ತೈಲವನ್ನು ರೋಗಿಯ ಬಾಧಿತ ದೇಹದ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಸುರಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ನಾಸ್ಯ: ಸ್ನಾಯುಗಳು, ನರಗಳು ಮತ್ತು ಭುಜದ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಉದ್ವರ್ತನ: ಒಣ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಪುಡಿಗಳು ಅಥವಾ ಔಷಧೀಯ ಎಣ್ಣೆಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಪೇಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಮಸಾಜ್ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಬಸ್ತಿ (ಮೆಡಿಕೇಟೆಡ್ ಎನಿಮಾ): ಇದನ್ನು ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ – ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮಾತ್ರಾ ಬಸ್ತಿ, ಅನುಭವ ಬಸ್ತಿ ಮತ್ತು ನಿರೂಹ ಬಸ್ತಿ. ಇದನ್ನು 8 ರಿಂದ 32 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ದೈಹಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಪೋಷಿಸಲು, ಬಲಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿವೆ, ಇದು ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು, ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ರೋಗಿಗಳ ಚೇತರಿಕೆ ಮತ್ತು ಗುಣಪಡಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ .
ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಮತ್ತು ವಾಚಾ ಮುಂತಾದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ತಮ್ಮ ನರ-ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಆಯುರ್ವೇದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆ ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಮಾ (ಇದು ಅಪೂರ್ಣ ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ದೇಹದಲ್ಲಿನ ಅಡೆತಡೆ) ವನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
ತತ್ ಕ್ಷಣ ಆಯುರ್ವೇದವು ಗೃತ (ತುಪ್ಪ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಿಶೇಷ ಔಷಧವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದೆ. ಇದು ಮೆದುಳಿನ ಜೀವಕೋಶಗಳಿಗೆ ಔಷಧವನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಅನುಕೂಲಮಾಡುತ್ತದೆ. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, ಗೃತ ಪಾನವು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ನಿರ್ವಿಶೀಕರಣದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ, ಮುಖದ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ರೋಗಿಗಳ ಚೇತರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
ತತ್ ಕ್ಷಣ ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯರು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಡಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ರೋಗಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿ ಕೊಳ್ಳಲು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಮಾಲೋಚನೆ ಮಾಡಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ತತ್ ಕ್ಷಣ ಆಯುರ್ವೇದವು ಒಳರೋಗಿ ಮತ್ತು ಹೊರರೋಗಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ
ಡಾ.ಆಶಾಕಿರಣ್ ಮತ್ತು ಡಾ-ಮಾನಸ-ಭಟ್
ತಕ್ಷಣ ಆಯುರ್ವೇದ
2 ನೇ ಕ್ರಾಸ್, ಮಾರಪ್ಪನಪಾಳ್ಯ, B/W ಸ್ಯಾಂಡಲ್ ಸೋಪ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಮತ್ತು ಗೋವರ್ಧನ್ ಬಸ್-ಸ್ಟಾಪ್
ಯಶವಂತಪುರ, ಬೆಂಗಳೂರು – 560022
ಫೋ : 77605 75333 / 87220 34900
